*** SEYYAH-I FAKİR * TÜRBEci BABA*** OĞUZ SOYU-ÜÇOKLAR KOLU-GÖKHAN BOYUNUN TÜRKÇÜ TURANCI TÜRKMEN ÇEPNİ AYVAZ OTAĞI (Âlem de ŞER Oğuz'da ER tükenmez.!)
  (5) - ŞEHİTLİKLER VE TÜRBELER: VELİ DEDE TÜRBESİ - Yeşilova - BURDUR
 
VELİ DEDE TÜRBESİ - 30-10-2015'de Ailece Ziyaret - Yeşilova / BURDUR




1.BİLGİ KAYNAĞI:
-------------



VELİ DEDE (ONACAK) TÜRBESİ :  BURDUR ili Yeşilova İlçesine bağlı bir yayla köyü olan Onacak küyüne gidebilmek için merkezden araçla 1-2 saatlik taş ve topraklı yolda, yaklaşık 2000 rakımlı yüksek bir köye çıkmanız gerekiyor. Köy de kış aylarında hiçbir kimse kalmaz ve yaz aylarında hayvan otlatmak (genellikle keçi ve koyun) için çıkılır. VELİ DEDE için;Köyün ileri gelenlerinden ve dede den oğula söylene gelen en bilinen sağlam söylenti: VELİ DEDE derviş görünümlü haliyle bu bölgede hangi köye gitti ise kabul edilmemiş.. onlarca köy içinden bu Onacak köyüne vardığında ise köylüler tarafından hürmetle karşılanmış.. O dönemde çok susuzluk çeken ve susuzluktan kırılan köy halkının bu halini görünce elindeki asasını (Baston'u) "YA ALLAH.. YA BİSMİLLAH.." diyerek yere kuvvetlice vurur vurmaz topraktan yaklaşık 7 metre gibi yükseğe su fışkırarak ve YÜCE ALLAH'ın izniyle köy halkını susuzluktan kurtarır. Türbenin kenarında halen daha azda olsa çıkan bu su akmakta. Bilinen bir gerçekte hangi yerden ve hangi ilden olursa olsun veli dedenin yanına giden her ruh ve sinir hastası(akıl hastaları..) anında şifa bulurmuş.
Kaynak: www.ahmetayvaz.tr.gg           
www.ayvazahmet.tr.gg 




2.BİLGİ KAYNAĞI:
--------------

Köyün adının nereden geldiği ile ilgili çeşitli hikâyeler anlatılır: Onacak isminin Onmak (İyileşmek) veya 10 ocak(On tane ocak,hane) kelimesinden türeyip Onacak ismini aldığı rivayet edilir.Köyün bilinen başka bir ismi yoktur.

Türklerin Anadolu’ya Malazgirt meydan muharebesiyle girmesiyle birlikte Anadolu’ya yayılan boylardan Türkmenler yukarı Onacak'a konmuştur.Geçimlerini hayvancılık ve tarımla sürdürmüşlerdir.Bu hayat biçimi devam ederken Horasan ve Bağdat Üniversitelerinde yetişen alperenler Hoca Ahmet Yesevi’ nin işaretiyle Anadolu’nun her yöresine Anadolu insanının Türkleşmesi ve İslamlaşması için yayılmışlardır. Bunlardan birisinin de Onacak Köyü’ne gelen alperenlerden Veli Dede Hazretleri olduğu tahmin edilmektedir. Doğum ve ölümü kesin olarak bilinmemekle beraber yaşadığı dönem itibariyle bakıldığında 1200 – 1300 (13-14.yy) yılları arasında yaşadığı söylenmektedir.

Veli Dede halkın İslam dinini öğrenmesi için çalışmış sevgi, hoşgörü, doğruluk, dürüstlük, tevazu anlayışını yerleştirmiş ve bu misyondan bütün bölge halkı faydalanmıştır. Bunun yanı sıra vakıf kurulmuş vakfa ait 5000 (Beşbin) dönüm araziden kalkan saman, arpa, buğday gibi tahıllar Veli Dede’den ders almak,vs amaçlardan gelen misafirlerin yemesine,içmesine,ağırlanmasına, hayvanlarının arpa ve saman ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanılmıştır.

Veli Dede Hazretleri öldükten sonra kabrinin üzerine sekizgen? türbenin duvarlarına toprak ibrik ağzı yerleştirilerek akustik sistemi yapılmıştır. Türbenin üzerindeki niş Selçuklu dönemi tarzıdır.Belli bir dönem sonra vakfın malları değişik kişilerce sahiplenilmiş, vakfa ait evrak, kitap,araç ve gereçler yok edilmiş,sadece Veli Dede’nin 8 köşeli kubbesi olan türbesi kalmıştır. Vakıfla ilgili olarak değişik zamanlara ait pek çok Osmanlıca belge mevcuttur.

Veli dede’nin keramet sahibi , Allah’ın Veli kullarından biri olduğu söylenmektedir.Şuanda Türbe yakınında bulunan çeşme suyunun kendisi tarafından çıkarıldığı bilinmektedir.Suyun çıkması konusunda çeşitli rivayetler anlatılmaktadır.

Türbenin içerisinde 2 adet sanduka bulunmaktadır. Onacak Köyü Veli Dede Türbesi, Antalya Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulunun 21.01.1993 tarih ve 1737 sayılı kararı ile Kültür Varlığı olarak kabul edilmiştir.

Onacak köyü akıl hastalarının tedavisiyle ünlüdür.Tekkenin Veli dede adlı zatın yaşadığı yüzyılda veya sonraları akıl hastalarının tedavi edilip edilmediği bilinmemektedir. Ancak 18.yy veya 19.yy'da yaşayan köy sakini olan Hacı Şeyh Mustafa oğlu Hacı Mehmet tarafından tekkenin ve türbenin akıl hastanesini olarak kullanıldığı ve sayısız akıl hastasını tedavi ettiği anlatılmaktadır.Hacı Mehmet efendinin akıl hastalarına uyguladığı bilinen tedavi yöntemleri ise şöyledir; Veli Dede adlı zatın yaptırdığı vakıf'dan kalan karanlık odalara hastaları zincirle bağladığı ve yine Veli Dede adlı zatın çıkarmış olduğu soğuk su ile hastanın uykusu sırasında üzerine soğuk su atarak şok tedavisi uyguladığı,yöredeki otlardan yapıldığı söylenen bir ilacın da kullanıldığı rivayet edilmektedir bu otların günümüzde isimleri bilinmemektedir.Ayrıca çalıştırma,çalı kazma, bağ bahçe belleme metotlarıyla aşırı derecede yorma metoduyla da tedavi edildiği anlatılmaktadır.

kaynak:https://tr.wikipedia.org/wiki/Onacak

 
 


3.BİLGİ KAYNAĞI:
-------------

BURDUR İli Yeşilova İlçesi Onacak Köyünde bulunan on kenarlı bir türbe ile bu türbenin çevresinde bulunan tekke kalıntısının en önemli tarafı asırlar boyu burada akıl hastalarının tedavi edilmiş olmasıdır. Tekkeye ve dolayısıyla türbenin en eski tapu ve kadastro arşivlerinde H. 978 / M. 1570 - 71 tarihli kayıtlarına rastlanmıştır. Onacak tekkesi ve türbesi hakkında Ord. Prof. Dr. Süheyl ÜNVER'in verdiği bilgiye göre Anadolu'da antik çağlardan beri akıl hastalarının tedavileri yönünde önemli merkezlerin olduğu, bu yerlerden birisinin de Onacak Köyündeki bu tekkenin bulunduğunu belirtir. On kenarlı türbe kubbeli bir yapı olup, içinde cenazelik katı yoktur. kubbesi sonradan yapılan bir onarımda dıştan ahşap bir külah ile kapatılmıştır. Duvarlar moloz taş örgülü olup yer yer kesme taşta kullanıldığı görülmektedir. Türbe kapısı doğuya dönük olup, olası bir taçlandırma ile süslendirilmiştir. Kapı açıklığının üstünde sivri kemerli bir kitabe nişi olup içi boştur. Onacak Köyü Veli Dede Türbesi İlçemiz Onacak Köyü eski yerleşim alanı içerisinde bulunmaktadır. 14.–15. Yüzyıllarda Osmanlı İmparatorluğu dönemine aittir. Osmanlı bilim adamlarından köyde Veli Dede olarak bilinen Veli Beye ait olan bir tekkedir. Bu tekkenin günümüzde yalnız türbesi kalmıştır. Türbenin içerisinde 2 adet sanduka bulunmaktadır. Onacak Köyü Veli Dede Türbesi, Antalya Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulunun 21.01.1993 tarih ve 1737 sayılı kararı ile Kültür Varlığı olarak kabul edilmiştir.

Kaynak: http://www.burdurlu.org


 
  SON BİR (1) YILIN TOPLAMI 31464 ziyaretçi kişi burdaydı!  
 
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol