ŞEHİTLİKLER VE TÜRBELER : ŞEYH EDEBALİ TÜRBESİ, ERTUĞRUL GAZİ TÜRBESİ, DURSUN FAKIH TÜRBESİ, KUMRAL ABDAL TÜRBESİ, ABDULLAH MİHALGAZİ TÜRBESİ, SAVCI BEY TÜRBESİ, HAS MEHMET BEY TÜRBESİ, MEHMET NURİ EFENDİ TÜRBESİ, KAMURAN GAZİ TÜRBESİ. BİLECİK
26-09-2017'de Arkadaşlarımızdan Numan SARI ve Osman GEDİKLİ ile birlikte ziyaret ettik.
(ERTUĞRUL GAZİ TÜRBESİNİN ANA GİRİŞİ - 1. KAPISI )
(ERTUĞRUL GAZİ TÜRBESİNİN GİRİŞİ - 2. KAPISI)
(ERTUĞRUL GAZİ TÜRBESİNİN ÖNÜNDE NÖBET TUTAN ASKERLERLE BİR GÖRÜNTÜ - 3. KAPISI)
(ERTUĞRUL GAZİ TÜRBESİ - 4. KAPISI)
(ERTUĞRUL GAZİ TÜRBESİ)
(ERTUĞRUL GAZİ DEN..)
(ŞEYH EDEBALİ DEN..)
ŞEYH EDEBALİ TÜRBESİ
Bilecik’teki en önemli tarih miraslarından bir tanesidir. Orhan Gazi Camii’nin üst tarafındaki tepelik alandadır. Yapılış tarihi belli olmamakla birlikte Orhan Gazi devrinde inşa edildiği kabul edilmektedir.
Türbede Şeyh Edebali ile birlikte, şeyhin neslinden altı büyük ve dört küçük sanduka vardır. Sanduka odasının haricinde iki oda daha bulunmaktadır. Türbe ve dergâh, Sultan II. Abdülhamid döneminde ve son olarak da 2012 yılında tadilat görmüştür. Türbenin hemen yanında aynı tarihlerde inşa edildiği tahmin edilen, Osman Gazi’nin eşi Bala Hatun ve annesinin sandukalarının bulunduğu bir türbe daha bulunmaktadır.
Yol Tarifi: Şeyh Edebali türbesi şehir merkezinde, Hisarlık Mevkii’nde bulunmaktadır. Belediye Binası önündeki Milli Egemenlik Caddesi takip edildiğinde, yokuş aşağı inen yol 1150 m sonra sizi türbeye ulaştırır.
GPS kullananlar için 40° 08’37.41” kuzey - 29° 59’17.53” doğu.
DURSUN FAKIH TÜRBESİ
Dursun Fakih, Şeyh Edebali’nin damadı ve Osman Gazi’nin bacanağı olup Osman Gazi adına ilk hutbeyi okuyarak tarihe mal olmuştur. Edebali’nin tedrisinden geçerek kadılık, imamlık ve hatiplik yapan Dursun Fakih, Osmanlı Devleti’nin kuruluşundaki en önemli manevi liderdir. Türbeyi her gün yüzlerce kişi ziyarete gelerek dua okur.
550 rakımlı bir tepe üzerine inşa edilen türbe çevreye son derece hakimdir. Temiz ve pussuz bir havada Bilecik’teki Şeyh Edebali Türbesi’ni dahi görebilirsiniz. İki türbe arasındaki kuş uçuşu mesafesi 14,5 km’dir.
Yol Tarifi: Bilecik-Söğüt yolunun 20. kilometresinde Küre Köyü yol ayrımından yaklaşık 2 km sonra Dursun Fakih hazretlerinin türbesine ulaşırsınız.
GPS kullananlar için 40° 04’51.21” kuzey - 30° 08’13.73” doğu.
ERTUĞRUL GAZİ TÜRBESİ
Söğüt merkezde bulunan türbenin Çelebi Mehmet tarafından yaptırıldığına dair bazı bilgiler vardır. Türbe 1737’de III. Mustafa tarafından restore ettirilmiştir. Daha sonra II. Abdülhamid zamanında da onarım görmüştür. Bu onarımlar esnasında mezarlığın giriş kısmına iki adet çeşme yaptırılmıştır. Çeşmenin kitabesi, türbenin Abdülhamit döneminde tamir edildiğini göstermektedir. İkinci kitabe ise türbenin kapısı üzerinde yer alır. 1905 yılında türbenin etrafındaki evlerin daha iyi bir biçimde yeniden inşası için istimlâk çalışmaları da yapılmıştır.
Bu çalışmalar neticesinde, türbe çevresinde geniş bir alan oluşturularak, her yıl Karakeçililerin, Orta Asyalı göçebe kıyafetleriyle Söğüt’e gelmesi, beyitler okuyarak at üstünde geçit töreni yapması ve kutlamalar düzenlemesi sağlanmıştır.
Türbenin dışında ve hemen yakınında Ertuğrul Gazi’nin eşi Halime Hatun ile oğlu Savcı Bey’in mezarları bulunur. Osman Gazi’nin makam mezarı da burada yer alır. Bunların yanı sıra kardeşi Dündar Bey’in kan kardeşi Akçakoca’nın silah arkadaşları olan Konur Alp, Karamürsel, Abdurrahman Gazi, Hasan Alp, Saltuk Alp, silah öğreticisi Kaplan Çavuş, Osman Gazi’nin silah arkadaşlarından Aktimur Bey, Çoban Mirza Bey, Hamit Bey, Emir Ali, Aykut Alp, Gündüz Bey, Aydoğdu Bey, Pazarlı Bey, Yorgan Ata ve Akbıyık Bey’in mezarları da burada bulunmaktadır.
Türbe altıgen planlıdır. Beden duvarları bir sıra taş, iki sıra tuğladan ve taşlar arası dikey konumda derzli olarak yapılmış olup saçak silmeleri düz mekanı örtmekte olan kubbe, kurşunla kaplıdır.
Ertuğrul Gazi Türbesi, Yunan işgalinde tahrip edilmiş, mezarı parçalanmış ve kurşunlanmıştır. Türbenin duvar ve pencerelerindeki kurşun izlerini bugün dahi görebilmeniz mümkündür.
GPS kullananlar için 40° 01’30.32” kuzey - 30° 10’44.65” doğu.
KUMRAL ABDAL TÜRBESİ
Ertuğrul Gazi’nin sancaktarı Kumral Abdal da bunlardan biridir. Doğum tarihi ve yeri bilinmeyen Kumral Abdal’ın asıl adı Turgut olup Şeyh Edebali hazretlerinin bir müridiydi.
Şeyh Edebali hazretleri Eskişehir yakınlarındaki İtburnu adlı köyde yaşıyordu. Talebelerine ilim irfan öğretip, insanlara huzur dağıtmakla meşgul olurdu. Sohbetlerinde kemale gelen Kumral Abdal hem talebe yetiştirmek hem de Allahuteala’nın dinini yaymak ve kafirlerle savaşmak için görevlendirildi. Kumral Abdal, Müslümanlığın yayılmasında ve Osmanlı’nın güç kazanmasında önemli şahıslardan biridir.
Yol Tarifi: Bozüyük’ten Kovalıca istikameti yönüne gidildiğinde, yol üzerindedir. Bursa-Eskişehir yolu üzerinden Yediler Mahallesi ve Kovalıca istikametine döndüğünüzde 1200 m sonra Kumral Abdal Türbesi’ne ulaşırsınız.
GPS kullananlar için 39° 53’11.00” kuzey - 30° 02’46.06” doğu.
ABDULLAH MİHALGAZİ TÜRBESİ
Abdullah Mihalgazi, aslen Bizans İmparatorluğu’nun hudut kalelerinden Harmankaya tekfuru (Bizans İmparatorluğu zamanında vali düzeyinde olan yönetici) idi. Osman Gazi’ye bağlı Eskişehir Beyi ile yaptığı savaşta esir düştü. Osman Bey, Köse Mihal’in yiğitliğine ve kahramanlığına bakarak onu affetti. Köse Mihal çok geçmeden Osman Gazi’yle iyi dost ve silah arkadaşı oldu. Hıristiyan derebeylerinin, bir düğün vesilesiyle Osman Bey’e suikast hazırlığı yaptığını öğrenen Köse Mihal, Osman Bey’i zamanında uyararak önlem almasını ve kurtulmasını sağlamış, böylelikle Yarhisar’la Bilecik’in zaptına da vesile olmuştur.
Mihal Bey, Türklerle arasındaki dostluk ve Osman Bey’e yakınlığı sebebiyle, 1313 yılında Müslüman oldu ve “Abdullah” adını aldı. Bundan sonra daima Osman Gazi ile birlikte hareket eden Mihal Bey, Sakarya Vadisi’nde Göynük ve Mudurnu ile diğer bazı kaleleri fethederek büyük kahramanlıklar gösterdi. Osmanlı Devleti’nin ilk yıllardaki ilerleme ve gelişiminde büyük katkıları olan Köse Mihal Bey ayrıca Orhan Gazi ile Bursa’nın fethinde de bulundu. Mihalgazi 1327 yılında, Yenişehir’de vefat ettikten sonra, Bilecik’in İnhisar ilçesine bağlı Harmanköy’deki türbesine defnedildi.
Abdullah Mihalgazi’nin yurdu olan Harmanköy’de her yıl, eylül ayının ilk pazar günü, devlet büyüklerinin, akademisyenlerin, tarihçilerin ve pek çok misafirin katılımıyla Abdullah Mihalgazi’yi anma törenleri tertip edilerek, konuşmalar yapılır. Mihalgazi’nin Harmanköy’de bulunan türbesi ziyaret edilerek dualar okunur. Gelen konuklara ve yöre halkına, geleneksel şifalı pilav ikram edilir.
GPS kullananlar için 40° 07’35.37” kuzey - 30° 25’19.74” doğu.
SAVCI BEY TÜRBESİ
Savcı Bey, Ertuğrul Gazi’nin üç oğlundan en büyüğü. Kardeşleri Osman Gazi ve Gündüz Alp’tir. Babası Ertuğrul Gazi’den ve gazinin silah arkadaşlarından eğitim alan Savcı Bey, iyi bir eğitim görmüştür. Babası ile birlikte pek çok savaşa katılan Savcı Bey bu sayede, savaş tecrübesini ve idarecilik vasıflarını geliştirmiştir. Moğol ve Bizanslılarla çarpışmış, Karacahisar’ın alınmasında kendini kanıtlamıştır. 1287 yılında Ertuğrul Gazi’nin vefatından sonra Kayı Boyu’nun idaresini kardeşleri Osman Bey ve Gündüz Alp’e devretmiştir. Bizans ve Osmanlı arasında yapılan İkizce Savaşı’nda şehit düşmüştür.
Yol Tarifi: Türbesi Bozüyük, Kandilli Köyü’ndedir. Bursa-Eskişehir yolu üzerinden Yediler Mahallesi ve Kovalıca istikametine döndüğünüzde 10 m sonra Savcı Bey Türbesi’ne ulaşırsınız. Kumral Abdal Türbesi’yle arasında 9 km vardır.
GPS kullananlar için 39° 49’26.84” kuzey - 30° 02’04.86” doğu.
HAS MEHMET BEY TÜRBESİ
Ertuğrul Gazi’nin öğrencisi Has Mehmet Bey’in türbesi, Söğüt’ün Tuzaklı Köyü’nde bulunur. Türbede bulunan ikinci sanduka ise Has Mehmet Bey’in can dostu olan, Cafer Bin Hattab’a aittir. Köyün girişindeki doğu yamacında bulunan türbe, bölgeye hakim bir tepe üzerine inşa edilmiştir. Söğüt’ten yaklaşık 21 km sonra türbeye ulaşabilirsiniz.
GPS kullananlar için 40° 07’00.22” kuzey - 30° 14’34.88” doğu.
KAMURAN GAZİ TÜRBESİ
Ertuğrul Gazi’nin silah arkadaşı olan Kamuran Gazi’nin türbesi, Metristepe Zafer Anıtı’nın doğu yamacının hemen alt kısmında yer alır. Köyün ilk adı “Doruk”tur. Kamuran Gazi’nin türbesinin burada bulunması nedeniyle adı “Kamuran Tekke” olarak değiştirilmiştir. İnönü zaferlerinin en önemli noktası sayılan Metristepe, daha sonra ismini köye vermiştir.
Yol Tarifi: Metristepe Köyü’nde bulunan türbe yolun üst tarafındadır.
GPS kullananlar için 39° 55’38.60” kuzey - 30° 10’21.75” doğu.
MEHMET NURİ EFENDİ TÜRBESİ
Yunan işgali sırasında Bilecik’te, işgal kuvvetlerine karşı koymak amacıyla Ertuğrul Livası Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kurulmuştur. Bölgede yaşayanların kurduğu bu direniş cemiyeti, eli silah tutanları organize edip silahlandırmıştır. İşgal kuvvetlerine direnen ve daha sonraları düzenli ordunun bir parçası haline gelen cemiyet, Bilecik eski müftüsü Mehmet Nuri Efendi etrafında oluşmuştur.
Yol Tarifi: Bilecik’in Yunan işgalinden kurtuluşunda önemli rol oynayan Mehmet Nuri Efendi’nin türbesi, Bilecik’in Deresakarı Köyü’ndedir. Bilecik merkezden 19 km’lik mesafededir.
GPS kullananlar için 40° 09’03.59” kuzey - 30° 07’41.44” doğu.
Kaynaklar: BİLECİK VALİLİĞİ
(ŞEYH EDEBALİ TÜRBESİNİN GİRİŞ KAPISI)
(ŞEYH EDEBALİ NİN TÜRBESİNİN YANINDA BULUNAN BİR BAŞKA TÜRBE İÇERSİNDEKİ OSMAN GAZİNİN EŞİ BALA HATUN VE ANNESİ)
(DURSUN FAKIH TÜRBESİ)
